Organik Gübre Nedir
Bitkilerin beslenebilmesi için gerekli minarelleri bünyesinde bulunduran ve toprağın fiziksel ve kimyasal yapısını düzenleyerek bitkilerin topraktan daha kolay beslenmesini sağlayan maddeye gübre adı verilir. Hayvan atıklarından, fosillerden ve benzer doğal yollarla oluşan gübreye organik gübre denir.
Organik Gübrenin Önemi
Tarım yapılan topraklarda Organik Maddenin %3 - %5 arasında olması gerekir ancak yapılan analizlerde bu oran %1'in altına kadar düşmekte bu durumda toprağın su tutma kapasitesini , atılan kimyasal gübrelerin bitkiye faydasında azalmalara neden olmaktadır.Organik madde toprağın deposudur.Azot organik maddeye tutunur.Organik madde toprakta parçalanırken çıkan karbonmonoksit gazı toprakta biriken fosforun bitkiler tarafından alınır duruma gelmesine neden olur ve bundan dolayı organik maddenin toprak için önemi çok büyüktür. Topraktaki organik maddenin eksikliğini gidermek için dışardan eklenen leonardit,hayvan gübresi,organik materyal içeren gübreler bu eksikliği gidermeye yardımcıdır.
Organik Gübrenin Faydaları
- Organik Gübre, Toprakta su oksijeni tutan organik maddedir.
- Besin maddelerini absorbe eden, mikroorganizma faaliyetlerini hızlandıran en önemli etmen organik maddedir.
- Ekolojik sistemde hatalı uygulamalar sonucu, kaybolan doğal dengeyi yeniden inşa etmeye yarayan en önemli etmendir.
- İnsana ve çevreye, izlenebilir sürdürebilir üretim sisteminin en önemli girdisidir.
- Sentetik kimyasal tarım ilaçların kullanımını ortadan kaldırmaya alternatif organik gübredir.
- Kimyasal gübrelerle, organik gübreyi birlikte kullanılırsa kimyasal gübre kullanımın azaltmış olur. Toprak üzerinde daha az tahribata sebep olur.
- Organik gübre ile yetirilen ürünler, insan tüketimine sunulan tarım ürünlerin getireceği faydalar bakımından çok önemlidir.
Organik Gübrenin Uygulama Şekli
- Çok yıllık bitkilerde ağaç yaşına bağlı olarak organik gübre kullanılır. Örnek olarak; 1 yaşındaki ağaca 1 kilogram organik gübre şeklinde, 5 yaşındaki ağaca 5 kilogram organik gübre, 8 yaşındaki ağaca 8 kilogram organik gübre, 10 yaşından sonraki ağaçlara ise 8 ile 10 kg arasında organik gübre uygulanır. Ocak, Şubat, Mart aylarında, ağaç taç iz düşümü çevresine 10 – 15 santimetre derinliğe atılır, kapatılır.
- Tek yıllık bitkilerde kullanımı dekara 300-350 kilogram organik gübre şeklinde uygulanır. Örneğin, biber, patlıcan, pamuk, mısır, kavun, karpuz, domates gibi ürünler son sürümde 20-25 santimetre derinliğe kapatılır. (Ocak, şubat, mart aylarında)
- Tek yıllık bitkilerde (buğday, arpa, çavdar) kuru tarımda dekara 150-200 kilogram organik gübre
- Tek yıllık bitkilerde (buğday, arpa, çavdar) sulu tarımda dekara 200-250 kilogram organik gübre, dikim öncesi son sürümde uygulanır.
- Seralarda fide dikimlerin önce hazırlıkta dekara 300-350 kilogram organik gübre şeklinde uygulanır.
- Saksılarda, saksı değişimlerinde saksının hacmine göre 50-70 gram organik gübre şeklinde uygulanır.
- Çim alanlarında metrekareye 300-400 gram organik gübre şeklindekullanılır.
Organik Gübrenin Toprağın Fiziksel Özelliklerine Etkisi
- Toprağın su tutma kapasitesi arttırır.
- Organik maddece zengin olan topraklarda, bitkiler suya daha az ihtiyaç duyarlar. Sulama suyunda gereksiz su harcamaları önlemiş oluruz.
- Organik gübre toprağın rengini koyulaştırır, daha fazla ısınmasın sağlar.
- Toprağın geçirgenliği arttırarak hava, su ve nem alımını kolaylaştırır.
- Toprakta bulunan tuzu bitkilerin kök kısmından uzaklaştırarak bitkilere zarar vermesini engeller.
Organik Gübrenin Toprağın Kimyasal Özelliklerine Etkisi
- Azot, fosfor, Potasyum humus ile etkili olur.
- Toprağın Azot, Fosfor ve Potasyum ihtiyacını dengeli bir şekilde karşılar.
- Toprağın besin maddesin tutma kapasitesini (katyon değişim kapasitesini ) arttırır.
- Toprakta bulunan bitki besin maddelerinin bitkiler tarafından alınabilir formda tutulmasını sağlar.
- Organik madde parçalandıkça toprakta depolanamayan azotu dengeli biçimde azot bakterilerine çevirir.
- Suyun eritemediği kireci eritir, bu eritme sonucu çıkan karbondioksiti bitkiler için çok önemli olan fotosentez gerçekleşmesinde kullanır.
- Topraklarımızda en büyük sorun olan pH yüksekliği, toz kükürtle birlikte kullanılırsa toprakların pH’ını düşürmesini sağlar.
- Toprakta bulunan bitki gelişimi için gerekli olan demirin bitkinin alabileceği şekle dönüştürür.
- Toprakta faydasız formda bulunan besin maddelerini, faydalı hale gelmesini sağlar.
- Organik gübre bitkide hücre bölünmesini arttırarak bitkinin büyüme hızını arttırır.
Organik Gübre Toprağın Mikrobiyolojik Aktivitesine Etkisi
- Toprakta mikrobiyolojik aktiviteyi arttırır.
- Toprakta biyolojik aktivite sonucunda besin elementlerinin yarayışlı hale gelmesini sağlar.
- Toprakta mikroorganizma popülasyonunu arttırır.
